گام های تازه روحانی: کاهش بودجه سپاه؛ افزایش بودجه ارتش

سرویس بین الملل خرداد: سایت "المانیتور" با پرداختن به مضوع ایجاد تغییر در بودجه بخش های نظامی در دوران پسا برجام می نویسد:"یک روز پس از لغو تحریم های وضع شده علیه برنامه هسته ای بودجه عمومی را به مجلس در 17 ژانویه آن زمان ارائه کرد که از 20 مارس آغاز شده است. بیش از سه ماه از معرفی این بودجه می گذرد و هنوز در حالا بررسی است چرا که بخشی از آن در فاصله تعطیلات سال نو بود و اعضای کمیسیون سیاست خارجی و امنیت ملی در حال بررسی جزئیات آن بوده اند. پس از آن که سازمان مدیریت و برنامه ریزی بودجه اسناد خود را در اواسط ماه مارس منتشر کرد این موضوع سبب شگفت زدگی رسانه های جناح راست شد. بسیاری از روحانی را تحت فشار قرار دادند که چرا در بودجه دفاعی کشور کاهش ایجاد شده است. اما ایا واقعا این چنین است؟" 

به گزارش خرداد، این سایت در ادامه می افزاید:"براساس تعداد پرسنال شاغل در نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران ارتش بیش ترین تعداد نیروی نظامی و تسلیحات و تاسیسات نظامی را در اختیار دارد. سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران نیز در حدود یک سوم از قدرت نظامی ایران را در اختیار دارد و از این نظر در رتبه دوم جای گرفته است پس از آن سازمان بسیج ، وزارت دفاع و نیروهای ستاد مسلح قرار دارند اگرچه توانایی های ارتش بیش از سپاه است اما واقعیت این است که تاکنون سپاه بیش از دو برابر بودجه بیش تر از ارتش دریافت کرده است. در سال مالی ای که از 20 مارس 2013 میلادی آغاز شده بود در پنج ماهه نخست ریاست جمهوری احمدی نژاد، کل بودجه دفاعی ایران 6.24 میلیارد دلار بود. در سال پس از آن از آغاز 21 مارس 2014 میلادی زمانی که روحانی دور نخست ریاست جمهوری خود را در دست گرفت بودجه دفاعی به میزان 1.85 میلیارد دلار افزایش یافت و به 8 میلیارد دلار رسید. این افزایش بودجه بدان خاطر بود که دولت باید میزان هزینه های بالای سپاه در سوریه، عراق و یمن را نیز در نظر می گرفت. به عبارت دیگر، سپاه در سال مالی 14-2013 میبلادی بودجه ای 3.3 میلیارد دلاری در اختیار داشت که این میزان در سال نخست ریاست جمهوری روحانی به 5 میلیارد دلار افزایش یافت. این میزان جدای از درآمدهایی است که سپاه از طریق شرکت های بزرگ اقتصادی تحصیل می کند". 

این سایت در ادامه اشاره می کند که با این وجود بودجه نظامی و دفاعی ایران در سال جاری مالی با تغییرات عمده ای مواجه بوده است. این سایت می نویسد:"براساس میانگین در نظر گرفته شده به طور معمول هزینه های ارتش هر سال به میزان 2 تا 5 درصد افزایش می یابد. برای اولین بار در طول دهه های گذشته اما بودجه ارتش به میزان 15 درصد افزایش یافته و از 1.5 میلیارد دلار به 1.75 میلیارد دلار رسیده است. وزارت دفاع مسئولیت تامین تجهیزات نظامی مورد نیاز ارتش را برعهده دارد و به نظر می رسد میزان بودجه اختصاص یافته از 770 میلیون دلار سال گذشته به 890 میلیون دلار در سال مالی جاری افزایش یابد. بسیج و ستاد کل نیروهای مسلح نیز هر یک 10 درصد افزایش در هزینه ها را تجربه خواهند کرد. 

این سایت در ادامه اشاره می کند که در مقابل بودجه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی کاهشی 16 درصدی را در سال جاری داشته است. این سایت می نویسد:"این کاهش به میزان 900 میلیون دلار از کل بودجه اختصاص یافته 4.1 میلیارد دلاری بوده است. علیرغم آن که این کاهش قابل توجه بوده است اما شواهد نشان می دهند که سپاه توانسته هزینه ها را به میزان کافی پوشش دهد". 

المانیتور اشاره می کند اقدامات اخیر نشان می دهند که دولت روحانی درصدد است تا اصلاحات ساختاری را در هزینه های نظامی برخلاف روسای جمهوری پیشین انجام دهد و در این باره می نویسد:"برای روحانی افزایش کیفیت و ارتقای توان نیروهای مسلح به ویژه در حوزه وزارت دفاع و صنایع تسلیحاتی داخلی و توجه بیش تر به ارتش کلاسیک آن کشور که نیازمند کمک های مالی بیش تر است اهمیت بالایی دارد. با این حال، در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی ایران بسیاری از اعضای از بازنشسته های سپاه هستند و به دنبال تغییر لایحه بودجه هستند. برای مثال، "اسماعیل کوثری" از اعضای کمیسیون و یکی از بازنشسته های سپاه باور دارد که 10 درصد از اعتبارات مالی کشور باید به خرید تجهیزات نظامی جدید اختصاص یابد". 

این سایت در بخش نتیجه گیری خود می نویسد:"بودجه ارائه شده به مجلس به وضوح نشان می دهد که دولت روحانی مصمم به رسیدگی به نیازهای نظامی و امنیتی داخلی و بین المللی ایران است. از سویی با کاهش کلی بودجه نظامی دولت علاقمند به سرمایه گذاری های جایگزین در بخش های اقتصادی دیگر است. و دوم به افزایش بودجه ارتش و وزارت دفاع دولت عزم خود را برای اصلاحات ساختاری در زمینه نوسازی تجهیزات و تسلیحات نشان داده است. در همین حال، دولت در حال مذاکرات فشرده با کشورهای دیگر با هدف خرید تجهیزات جدید از جمله جنگنده های تازه برای ارتش است".